Franske Keuter

Beknopte biografie:

Franske en ik spreken af in het restaurant van het Hilton hotel in Amsterdam, waar we na het interview nog even op het dakterras lunchen op één van de laatste zonnige nazomer middagen. 

Waarom ben je Geneeskunde gaan studeren?

Toen ik 18 jaar was wilde ik alleen maar toneelspelen en had ik mij aangemeld bij de toneelschool in Amsterdam. Mijn vader was neuroloog en hij is helaas op jonge leeftijd overleden toen ik in de zesde klas van het gymnasium zat. Voor zijn overlijden vroeg hij of ik niet toch Geneeskunde wilde gaan studeren, omdat ik niet voor niets het bèta profiel had gekozen. Ik heb zijn advies gevolgd en de Geneeskunde studie vond ik vanaf jaar één super leuk. Bij de studentenvereniging UVSV ben ik in mijn vrije tijd toneel gaan spelen en cabaret gaan schrijven. Ik denk dat mijn toneelervaring mij ook geholpen heeft als dokter. Je speelt toch vaak een soort rol en je moet veel tekst uit je hoofd leren!

Waarin wilde je specialiseren na de Geneeskunde studie?
Direct uit de opleiding werd ik aangenomen als AIOS Chirurgie in het toenmalige Lucas Ziekenhuis. Al wachtend op die opleidingsplaats heb ik een jaar als verzekeringsarts gewerkt bij de Detam. Daar heb ik veel geleerd over wat ziek zijn betekend in de maatschappij. Het was tevens mijn eerste kennismaking met wet en regelgeving. Na dit jaar kon ik starten met mijn opleiding tot chirurg, maar ik vond het vak toch niet bij mij passen. Ik had tijdens mijn Geneeskunde studie al onderzoek gedaan bij de anesthesie. Het technische aspect, het teamwerk en de vele nieuwe ontwikkelingen binnen de anesthesie spraken mij erg aan. Na een vlotte sollicitatie werd ik aangenomen voor de opleiding tot anesthesioloog.

Na je opleiding tot anesthesist ben je in Duitsland gaan werken, hoe beviel dat?
Ik was 30 jaar en net klaar met de anesthesiologie opleiding. Ik had alleen een half jaar ervaring als waarnemer in een ziekenhuis in Zutphen maar in Duitsland werd ik meteen opleider! De organisatie in een Duits ziekenhuis is een stuk hiërarchischer dan in Nederland en de arts-assistenten vonden het prachtig hoe ik daar als Hollandse dwars door de hiërarchie heen wandelde.

Na zes jaar wilde mijn toenmalige man en ik weer terug naar Nederland en heb ik in 1991 voor de tweede keer gesolliciteerd bij het Leyenburg Ziekenhuis. De eerste keer dat ik solliciteerde was voordat we naar Duitsland gingen. Toen was de reactie tijdens de sollicitatie: “Zo! Jij hebt mooie benen, maar wij willen geen vrouwen in de vakgroep.” Uiteindelijk is het mijn zoete wraak geweest dat ik een paar jaar later met dezelfde benen én bij dezelfde vakgroep wel ben aangenomen!

In het Leyenburg Ziekenhuis heb ik zes jaar in het stafbestuur gezeten en alle mogelijke commissies gedaan. Op een gegeven moment had ik het gevoel dat ik daar geen nieuwe dingen meer kon doen. Via mijn oude opleider kreeg ik een onderzoeksfunctie aangeboden in een ziekenhuis in Manchester. Terwijl ik opzoek was naar een tijdelijke vervanger voor mijn plek in de maatschap, kwam ik mijn tweede man tegen. Na twee dates wist ik al dat hij de man voor mij was en heb ik besloten in Nederland te blijven. Twee jaar later heb ik voor een nieuwe uitdaging gekozen en ben ik in het huidige Maasstad Ziekenhuis gaan werken. Ik was daar verantwoordelijk voor de fusie van de anesthesiologie van het oude Clara- en Zuiderziekenhuis. Dit heb ik als een zware periode ervaren waar ik merkte dat ik, in het fusieziekenhuis, ook niet altijd achter de geleverde zorg kon staan.

Waarom heb je je werkzaamheden als anesthesist neergelegd en ben je voor jezelf begonnen?
Dertien jaar geleden ontstond er plots uitval van mijn linker lichaamshelft. Dit werd gevolgd door een acute opname met de diagnose MS en bijbehorende behandeling. Dit was een groot ‘En wat nu?’ moment. Moeheid en andere beperkingen maakten het klinisch werken moeilijk en ik besloot om mijn eigen consultancy bedrijf Meditrina op te richten.

Hetzelfde jaar werd ik gebeld door het VUmc of ik inmiddels genoeg hersteld was om daar staflid te worden. Dit was een mooie kans om weer de kliniek in te stappen maar de nachtdiensten vielen me, ondanks een parttime aanstelling, zwaar. Dit was voor mij de reden om na ruim twee jaar definitief te stoppen met klinisch werk en naar de Inspectie over te stappen. Het uiteindelijk verliezen van mijn BIG registratie, eerst als specialist en later als arts, voelde als een soort rouw voor mij. Ik voel me namelijk nog steeds honderd procent dokter.

Gelukkig heb ik nooit meer een nieuwe uitval ervaren en herhaaldelijke MRI’s toonde geen nieuwe laesies. Zelf denk ik dat het een myelitis transversa is geweest op basis van een infectie. Hoewel ik hier nog wel restschade van ondervindt, ben ik heel blij dat ik nu weer op hakken kan lopen!

Hoe was het werken bij de Inspectie?
Interessant en anders. Het eerste jaar bij de Inspectie krijg je veel onderwijs binnen de zogenoemde Inspectie Academie. Je volgt uiteenlopende vakken waaronder gezondheidsrecht, bestuursrecht en tuchtrecht en je loopt mee met ervaren collega’s. In mijn werk als inspecteur heb ik bijgedragen aan de ontwikkeling van het toezicht op governance, compliance en risicomanagement.

Ik ontwierp instrumenten voor mijn programma ‘Medisch specialistische zorg’ om de risico’s op het gebied van kwaliteit en veiligheid van een ziekenhuis in te schatten.

Er zijn een aantal typische life events die een groot risico vormen op afglijden van kwaliteit en veiligheid, zoals een bestuurswissel, fusie, verbouwing en verhuizing. Life events in combinatie met kwaliteitsindicatoren die niet goed werden ingevuld en calamiteiten waren voor ons signalen om ons te gaan verdiepen in het ziekenhuis. Vaak werd er in zo’n situatie een bestuursgesprek georganiseerd waarbij ook het stafbestuur en de VAR (Verpleegkundige Advies Raad) hun inbreng konden hebben. Als dit op tijd gebeurt, voordat de kwaliteit en patiëntveiligheid echt onder druk komt te staan, kunnen hardere maatregelen zoals verscherpt toezicht of een bestuurlijke aanwijzing voorkomen worden.

Wat ik belangrijk vind is dat dokters en instellingen weten dat je je heel goed kan voorbereiden op een onverwacht bezoek van de Inspectie. Die totale paniek, die ik veel heb meegemaakt, is echt onnodig. Als je weet wat je geregeld moet hebben en wie op dat moment de leiding heeft, loopt zo’n bezoek een stuk soepeler!

Daarnaast is het goed om te weten dat de Inspectie elk instellingsrapport op de website publiceert. Ik ken weinig mensen die gewoon naar de site van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ.nl) gaan om te kijken wat er over zijn of haar branche of ziekenhuis wordt gepubliceerd. Deze rapporten zijn heel inzichtelijk omdat ze precies vertellen waar de Inspectie dat jaar de nadruk op legt. Ik weet bijvoorbeeld dat ze dit jaar kijken naar het veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Hoe goed doe je het met je SIT team? Wat heb je op de afdeling staan om acute situaties op te lossen? Hoe wordt er omgegaan met calamiteiten? Dit alles vind je terug in een instellingsrapport. Als jij dus in een groot perifeer ziekenhuis werkt, kan je in het verslag van het jaargesprek van een ander groot perifeer ziekenhuis precies lezen wat er van jou verwacht wordt.

Wat is de reden dat je bij de Inspectie weg bent gegaan?
Verschillende instanties hebben invloed op de agenda van de Inspectie. Denk dan aan het Ministerie van Volksgezondheid, maar ook de media. De beïnvloeding van de agenda door externe partijen en de bemoeienis van de inspectie met het thema “Goed Bestuur”, gingen me steeds meer tegenstaan. Ik vond die ambitie te groot voor de Inspectie, gezien de enorme complexiteit van ziekenhuisbestuur en de beperkte ervaring hiermee bij de Inspectie zelf. De ambtelijke jas begon mij behoorlijk te knellen en ik kon me niet meer identificeren met de koers. Vanaf 2016 ben ik daarom weer als zzp-er gaan werken.

Hoe zie jij de toekomst van de gezondheidzorg in Nederland?
Er zal echt iets moeten veranderen aan de steeds maar stijgende zorgkosten. De huidige ontwikkelingen in de medisch specialistische zorg helpen mee om de zorg anders te kunnen organiseren. De juiste zorg, op de juiste plek wordt steeds belangrijker. Dat betekent wel dat er veel meer geregeld moet worden met de omgeving van de ziekenhuizen. Zeker in het kader van de toenemende vergrijzing.

Ik geloof dat als je iets vaak doet, je het ook veel beter doet. In Duitsland gebeurt dit al met gespecialiseerde klinieken in het kader van ‘value based healthcare’. Ze hebben in het hele land tien gespecialiseerde liesbreuk klinieken waarbij de chirurgen bij elkaar in de keuken kijken om ‘best practices’ met elkaar te vergelijken. Ze zijn geen concurrentie van elkaar omdat ze in andere regio’s werkzaam zijn en kunnen daardoor onbezorgd van elkaar leren.

Daarnaast denk ik dat het reëel is dat we in Nederland over tien jaar nog maar veertig kernziekenhuizen overhouden en satelliet ziekenhuizen daar omheen, waar de acute as uit is. De richtlijnen en normen van nu zijn gemaakt voor ziekenhuizen die alle functies nog in huis hebben. Aan deze normen kunnen sommige ziekenhuizen en de ZBC’s niet meer voldoen omdat ze eenvoudigweg de beschreven functies niet meer in huis hebben. We zullen nieuwe normen moeten maken over de zorg die we in deze centra veilig kunnen leveren.

Gezien de snelle ontwikkelingen op medisch technisch gebied en de toenemende zorgkosten, verwacht ik dat over vijf jaar meer dan 80 procent van de ingrepen in dagbehandeling en short-stay plaatsvindt. De rol van de anesthesioloog zal nog belangrijker worden in het perioperatieve traject. Hij zal bijvoorbeeld meer locoregionale anesthesie en sedatie gaan gebruiken zodat de patiënt zo snel mogelijk naar huis kan.

Vaak zie ik dat professionals de toekomstvisie voor het zorglandschap niet hebben en die stip op de horizon niet gezet hebben. Mijn werk bij de Inspectie, samenwerkingen met externe adviesbureaus en de academische werkplaats in Rotterdam heeft ervoor gezorgd dat ik hier veel over na heb gedacht.

Wat is jouw drijfveer?
Mijn drijfveer is de zorg voor de patiënt. Dat is bij alle stappen toch altijd de rode draad gebleven. Daarnaast probeer ik in elk vak de allerbeste te zijn. Ik ben verschrikkelijk ambitieus!

Heb jij een rolmodel?
Op het gebied van bestuur is Pier Eringa voor mij een voorbeeld. Hij is nu de baas van ProRail, maar hij was voorzitter van de Raad van Bestuur van het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Hij is ooit begonnen bij de politie en hij staat nog steeds, steevast in zijn spijkerbroek, met twee benen op elke werkvloer. Door zijn charisma, natuurlijke leiderschap en besluitvaardigheid krijgt hij veel voor elkaar.

Wat is jouw manier om te ontspannen?
Ik kook elke dag en er komen vaak vrienden bij ons thuis eten. Daarnaast lees ik onwijs graag. Als consultant is elke opdracht een nieuwe baan, dus moet je ook heel veel inlezen. Dan heb ik niet altijd zin om avonds nog een roman te lezen en daarom blijven de boeken vaak op de plank liggen tot de vakantie. Mijn man en ik reizen veel door Europa en het liefste met een thema. De laatste reizen hebben in het teken gestaan van de vroege gotiek. Ons huis staat vlak bij het strand en dat is ook ultieme ontspanning voor mij. Ik ben echt “een meisje van de zee”, zoals mijn man mij noemt. 

Wat is je ambitie voor de toekomst?
Ik voel mezelf heel vrij als consultant. Drie jaar geleden ben ik geopereerd en bestraald voor borstkanker. Als je kanker hebt gehad, wordt alles relatief. Ik heb mijzelf een basisuitkering gegeven door mijn pensioen naar voren te halen. Alles wat ik er nu bij verdien met mijn werk is ontzettend fijn om van op reis te gaan. Ik wil vooral in het nu leven en blijven leren omdat ik geloof dat het je jong houdt! Ik vind mijn werk als consultant heel leuk, maar ik kan ook goed nee zeggen of antwoorden dat ik over zes weken pas weer tijd heb.

Wat is je advies aan jonge dokters?
Probeer je ondanks de drukte breed te oriënteren. Pin je niet vast op één zaligmakende specialisatie want die is er niet. Alle specialisaties hebben zo hun voor- en nadelen en heel veel beroepen zijn ontzettend leuk. Besef dat als je goed wilt zijn in je vak, je het vaak moet doen en je vaardigheid moet blijven ontwikkelen. Als laatste: denk niet dat je dertig jaar hetzelfde gaat doen, want die tijd is echt voorbij.

Heb je nog een lees-tip?
Dit voert terug naar mijn tijd bij de Inspectie. Soms zijn er situaties die, zowel door de Raad van Bestuur als de Inspectie, te laat opgemerkt worden. Mijn lees-tip is het onderzoek rapport van de Inspectie over het UMC Utrecht uit 2017. Lezen wat daar mis is gegaan moet eigenlijk verplichte kost zijn voor studenten en arts-assistenten, maar helemaal voor specialisten. Dit rapport laat zien hoe een cultuur ervoor kan zorgen dat je als medewerker en als patiënt niet meer veilig bent. Laten we hier van leren. 

https://www.igj.nl/documenten/rapporten/2017/04/18/raad-van-bestuur-umc-utrecht-teveel-op-afstand